W tym wpisie chciałbym przedstawić co powinna zawierać dokumentacja do wyceny strony www lub aplikacji internetowej. Do czego jest to potrzebne? Dzięki takiej dokumentacji można dokładniej wycenić nowy projekt.

Zdarza mi się, że nowy klient pisze do mnie zapytanie o wycenę projektu i podaje bardzo ogólnikowy opis w 1-3 zdaniach. Na podstawie tak ogólnego opisu nie jest możliwe ocenienie co dokładnie ma zawierać projekt, ile czasu może zająć jego stworzenie a więc też jaki będzie koszt wykonania projektu.

Z drugiej strony czasem klient przesyła informacje które nie mają żadnego lub prawie żadnego wpływu na wycenę. Należą do nich informacje jaka ma być kolorystyka, że tekst w jednej lub dwóch kolumnach, że sidebar po lewej a nie po prawej itd. Zdarza się też, że dostaje szkic wyglądu strony np do podstrony ze spisem ogłoszeń. Ale nie ma żadnej informacji jak ma wyglądać dodawanie tych ogłoszeń, czy tylko przez administratora czy ma być możliwość rejestracji i logowania użytkowników i to oni mają dodawać. A to ma decydujący wpływ na cenę.

Wpis ten będzie na bieżąco aktualizowany, gdy pojawią się nowe doświadczenia.

Co jest potrzebne do wyceny?

1. Cel strony. Często pomijany, jednak jest wręcz niezbędny żeby programista wiedział jak ma stworzyć dany projekt. Zależnie od tego dobierze narzędzia i zasugeruje rozwiązania.
2. Podstawowe i dodatkowe funkcjonalności. Dokumentacja powinna zawierać opis wszystkich funkcji jakie mają być dostępne w serwisie np formularz kontaktowy, możliwość oceniania profilu w skali 1-5, dodawanie komentarzy itd.
3. Opis formularzy. Zdarza się, że klient prosi o możliwość dodania do strony np „katalogu firm”. Ale co ma zawierać taki katalog firm? Jakie pola przy dodawaniu firm? Zrobienie katalogu tylko z polami na nazwę i opis firmy będzie dużo prostsze (i tańsze) niż zrobienie przy dodawaniu firmy pól na wybór województwa/miasta, rodzaju firm, dodawania nieograniczonej ilości zdjęć, wybór kategorii itd. Dlatego te informacje są niezbędne do wyceny projektu bo różnice w wycenie mogą być wielokrotne.
4. Jakie narzędzia / technologie mają zostać użyte w projekcie. To jest opcjonalne, ale jeśli chcemy stworzyć projekt z wykorzystaniem danej technologii powinniśmy to zawrzeć w prośbie o wycenę.
5. Projekt graficzny. Niezbędna jest informacja czy projekt graficzny będzie dostarczony przez grafika czy programista ma go opracować. Dobrze jest aby projekt graficzny był dostarczony jeszcze przed wyceną, gdyż może zawierać elementy których nie ma w opisie. Zawsze sugeruje przy profesjonalnych zleceniach indywidualny projekt graficzny – dzięki temu strona będzie się wyróżniać na tle innych!
6. Funkcje panelu admina. Nie wystarczy informacja, że do strony ma być dołączony panel administracyjny. Potrzebna jest informacja co on ma umożliwiać. Czym bardziej rozbudowany tym więcej czasu zajmie jego stworzenie a więc będzie droższy.
7. Tworzenie projektu na podstawie innej strony. Często spotykam się z prośbą o wycenę „strony takiej jak…”. W taki sposób nie wycenia się stron www dlatego, że:
   1. Nie ma sensu tworzyć koła od nowa. Jeśli ktoś chce identyczną stronę to po prostu lepiej kupić dany serwis. Zaoszczędzi się wtedy mnóstwo czasu i środków na pozycjonowanie.
   2. Nie można tworzyć plagiatów stron www. Jeśli projekt ma być tylko „podobny” to nie wiadomo w jakim stopniu podobny a w jakim nie.
   3. Brak wiedzy o wszystkich funkcjach tamtego serwisu. Dlatego potrzebny jest ich opis. Nawet jeśli większość funkcji widać z zewnątrz to i tak nie wiadomo na jakiej zasadzie działają (np jak są obliczane pewne statystyki itd).
   4. Brak dostępu do panelu admina danej strony. Z tego względu nie wiadomo co zawiera i jakie ma funkcje.
8. Wycena przez telefon. Rozumiem, że czasem przez telefon jest łatwiej coś wyjaśnić. Jednak nie powinno się podawać wycen większych projektów przez telefon. To jest nieprofesjonalne, po za tym przez telefon łatwo można się źle zrozumieć. Gdy coś jest na piśmie, wtedy jest wszystko jasne.

Trudności w wycenianiu stron www

Tak naprawdę nie jest łatwo wycenić dany projekt. Trudno jest określić czas potrzebny na realizację większego projektu. Często w miarę tworzenia strony klient ma nowe pomysły co zwiększa koszty realizacji. Za niska wycena spowoduje, że dla programisty dany projekt może nie być opłacalny. Za wysoka – że straci klienta. Bardzo krótki i ogólny opis projektu utrudnia wycenę – w takiej sytuacji programista może podać na wszelki wypadek cenę zawyżoną.

Czynniki wpływające na wycenę

Poniżej zamieściłem kilka czynników które mogą mieć duży wpływ na wycenę projektu:

1. Gotowy szablon graficzny (lub motyw w przypadku np WordPressa lub PrestaShop). Dostarczenie gotowego projektu graficznego znacznie zmniejsza koszt realizacji i ułatwia wycenę projektu.
2. Panel użytkownika – dodanie funkcji rejestracji, logowania, resetu hasła, ustawień użytkownika, możliwości dodawania awataru jest dość czasochłonne.
3. Wielojęzyczność – strona z obsługą wielu języków z reguły jest znacznie bardziej skomplikowana
4. Funkcje sklepu internetowego (zakup produktów, koszyk, płatności online, zamówienia).
5. Systemy rezerwacyjne – czasem klient może sobie nie zdawać sprawy ile sytuacji musi przewidzieć programista aby stworzyć poprawny system rezerwacji
6. Przeniesienie treści z obecnej strony www – jeśli jest mało treści to nie ma problemu, ale jeśli jest dużo różnego rodzaju wraz z plikami, może to znacznie zwiększyć czas wykonywania zlecenia
7. Przeszkolenie nietechnicznego personelu – to też czas pracy programisty

Serwis ogłoszeniowy i aukcyjny

Chciałbym tu przytoczyć przykład błędnej wyceny. Zdarza się czasem, że klientowi wydaje się, że pewne rozwiązania jest bardzo łatwo wprowadzić. Przykładowo wprowadzenie w skrypcie ogłoszeniowym (typu OLX, Gumtree) możliwości zakupu produktów albo serwis aukcyjny typu Allegro. W rzeczywistości serwisy ogłoszeniowe i serwisy aukcyjne dzieli dość duża różnica. W tym przypadku trzeba by było wprowadzić:

• integracja z systemem płatności który umożliwia wpłaty bezpośrednio na subkonta merchantów (sprzedawców w sklepie)
• możliwość składania zamówień, a więc podstrona z listą produktów sprzedanych, kupionych itd
• dla sprzedaży ustawienia rodzajów i kosztów przesyłek
• dane teleadresowe dla sprzedawcy i kupującego przy rejestracji i edycji ustawień
• dyskusje do zamówień
• zwroty produktów
• edycja statusów zamówień
• wiele innych drobnych rzeczy: nowe szablony maila, linki do śledzenia przesyłek, wyłączanie produktów sprzedanych
• w przypadku serwisu aukcyjnego możliwość licytowania, przebijania ofert i zakańczania aukcji

W rzeczywistości stworzenie rozbudowanego portalu aukcyjnego jest znacznie bardziej czasochłonne niż stworzenie portalu ogłoszeniowego.

Podsumowanie

Mam nadzieje, że wpis ten pomoże zarówno klientom jak i programistom w prawidłowej wycenie wykonywanych projektów. Jak masz sugestie – śmiało pisz w komentarzach! Możliwe że sam artykuł będzie aktualizowany.